Zioła, których nie należy stosować podczas ciąży

Zioła, których nie należy stosować podczas ciąży i karmienia – laktacji, cz. I

 

Z powodu wielu powtarzających się pytań od Pań zaglądających do mojego sklepiku zacytuję specjalistę z dziedziny ziół http://rozanski.li/?p=398

"Sukcesywnie będę podawał zwarte informacje na temat ziół, które nie powinny być stosowane podczas ciąży i laktacji. Podane negatywne skutki nie należy przyjmować bezkrytycznie, tj. odnosić do organizmu nie będącego w ciąży i laktacji. Organizm kobiety ciężarnej, karmiącej oraz niemowlęcia są w szczególnej sytuacji i w szczególnym okresie życia. Młody organizm jest bardzo wrażliwy na substancje chemiczne, normalnie nie występujące w ustroju. Komórki zarodka i płodu są szczególnie podatne na mutacje, onkogeny, czynniki zmieniające rozdział i poziomy enzymów, związków wysokoenergetycznych (GTP, ATP, cAMP) itd.; dlatego w tym okresie trzeba obowiązkowo zachować dużą rozwagę, ostrożność, aby nie zaszkodzić zdrowiu przyszłego dziecka oraz obciążonej fizjologicznie matce. Ostrożność powinna odnosić się nie tylko do ziół, ale również do spożywanego pokarmu, rodzaju stosowanych kosmetyków i leków syntetycznych. Nie wszystko wiemy na temat biologii rozmnażania, embriogenezy, czynników wpływających na te procesy. Niewiele wiemy na temat właściwości substancji chemicznych w lekach, kosmetykach i pokarmie, stąd nie należy ufać do końca bezpieczeństwu, jak i popadać w drugą skrajność – widzieć wyłącznie zagładę.

Dzięki postępowi fitochemii i fitofarmakologii wiemy coraz więcej o właściwościach endokrynoaktywnych wielu składników roślinnych. Z nimi trzeba uważać w okresie ciąży, bowiem zioła potrafią zmieniać wzajemne stosunki między hormonami, naśladować hormony jak i blokować pewne receptory ważne dla prawidłowej fizjologii ciąży jak i rozwoju zarodka i płodu. Wiele z tych składników jest lipofilna i swobodnie przechodzi do wnętrza komórek matki i płodu, ponadto do gruczołu mlekowego, skąd są wydzielane do mleka.
Dla przykładu podam, że we krwi płodów i noworodków znajduje się alfa-fetoproteina, białko wiążące estrogeny. Wiążąc estrogeny fetoproteina nie dopuszcza estrogenów płodów żeńskich do wiązania się z receptorami w tkance nerwowej. Paradoksalnie, u płodów męskich testosteron nie jest wiązany przez alfa-fetoproteinę i wnika do komórek nerwowych, gdzie ulega konwersji do estrogenów, które ulegają związaniu na miejscu z receptorami. Zależności te powodują ukształtowanie stereotypu zachowania chłopięcego przez estrogeny (odwrotnie niż by się wydawało!) oraz hipertrofię komórek nerwowych, czego efektem jest zwiększenie liczby połączeń między komórkami nerwowymi, ponadto zwiększenie liczby komórek nerwowych przeżywających, także w korze mózgu.
Oczywiście estrogeny są żeńskimi hormonami płciowymi, pobudzającymi rozwój jajników w życiu płodowym, wykształcają i podtrzymują istnienie II-rzędowych cech płciowych kobiety, regulują menstruację. Należy odróżnić te właściwości estrogenów od ich roli w kształtowaniu stereotypu zachowania chłopięcego (nie dziewczęcego!) w obszarze układu nerwowego.
Testosteron i inne androgeny pobudzają spermatogenezę oraz warunkują wykształcenie i utrzymanie II-rzędowych męskich cech płciowych. Testosteron powoduje hipertrofię (przerost) wielu komórek ciała:tkanki łącznej, tkanki mięśniowej, tkanki kostnej.
Proszę sobie teraz wyobrazić skutki ingerencji składników hormonalnych obcego pochodzenia, np. z leków, ziół, w ten delikatny i skomplikowany proces (kształtowania stereotypu zachowania). Jakie będą skutki zaburzenia wiązania estrogenów endogennych (prawidłowych, wewnętrznego pochodzenia) przez estrogeny, albo androgeny roślinne lub syntetyczne? Można jednak stwierdzić, że będzie to miało wpływ na stereotyp zachowania płci. Może być tak, że chłopiec będzie się zachowywał jak dziewczynka. W okresie ciąży i karmienia trzeba dążyć do tego, aby jak najmniej powodować zmian w biochemii organizmu. Unikać kontrowersyjnych leków, ziół, pokarmów. Prowadzić naturalny i zdrowy tryb życia.
>

Nazwa rośliny, surowca i składnika	Zagrożenie dla ciąży, płodu lub niemowlęcia karmionego mlekiem matki
Aloes – Aloe; aloe-emodyny, aloetic acid, aloina	Zwiększa ukrwienie narządów miednicy mniejszej, może oddziaływać na kurczliwość mięśnia macicy. Mogą zmniejszać tolerancję immunologiczną macicy na zarodek i płód.
Pluskwica – Cimicifuga = Actaeea; glikozydy terpenoidowe, cytyzyna, estrogenne izoflawony	Wpływ estrogenny, redukcja hormonu luteinizującego, możliwy wpływ hepatotoksyczny.
Tatarak – Acorus; azaron	Wpływ kancerogenny, degeneracyjny na wątrobę. Wzmaganie wymiotów i zgagi. Genotoksyczność i mutagenność.
Kamfora, cynamonowiec kamforowy – Cinnamomum camphora	Przenikanie do mleka. Podrażnienie żołądka i jelit. Zaburzenia krążenia u matki i płodu. Wzdęcia.
Mięta – Mentha, mentol	Przenikanie do mleka. Wzdęcia. Neurotoksyczność. Zaburzenia oddychania u oseska.
Rabarbar = rzewień; stylbeny estrogenne	Wpływ na układ hormonalny i receptory estrogenne
Nostrzyk – Melilotus, dikumarol, kumestrol	Możliwość wystąpienia krwawień; może wpływać mutagennie na materiał genetyczny młodego organizmu. Oddziałuje na receptory estrogenne
Lukrecja – Glycyrrhiza, glycyrol, saponiny	Potęgowanie obrzęków u ciężarnej; wpływ na korę nadnerczy i jajniki; oddziaływanie na mechanizm zwrotny osi hormonów sterydowych i aldosteronu.
Rozmaryn – Rosmarinus; kamfen, kamfora	Zwiększa ukrwienie macicy i narządów pobliskich; przechodzi do mleka. Może powodować zaburzenia oddychania i trawienia u oseska.
Ruta – Ruta, olejek rutowy	Pobudzanie ukrwienia nerek i narządów miednicy mniejszej, ryzyko poronienia. Przechodzi do mleka. Może powodować alergię u oseska.
Jaskry – Ranunculus, zawilec – Anemone, ziarnopłon – Ficaria; anemonol i pochodne	Może podrażnić układ moczowo-płciowy, wywołać ostrą reakcję alergiczną; poronienie, uszkodzenie nerek u oseska. Przechodzi do mleka.
Jałowiec – Juniperus, olejek jałowcowy	Wywołuje skurcze macicy, przekrwienie narządów płciowych i nerek. Przechodzi do mleka. U oseska może spowodować nieżyt przewodu pokarmowego.
Bylica – Artemisia, w tym piołun, cytwar, estragon, tujol, tujon	Neurotoksyczność u płodu i oseska. Przechodzi do mleka. Mogą spowodować zaburzenia psychiczne u karmionego noworodka; możliwe poronienie.
Szałwia – Salvia, także wrotycz – Tanacetum, tujol = salviol, tujon	Jak wyżej.
Imbir – Zingiber, olejek imbirowy	Pobudza ukrwienie narządów miednicy mniejszej; wpływa na kurczliwość macicy. Przechodzi do mleka modyfikując perystaltykę u oseska.
Glistnik – Chelidonium, alkaloidy, także macleaya, sanguinaria canadensis, furmaria – dymnica, maczek kalifornijski – Eschscholzia, ponadto berberys – Berberis, Mahonia – ościał.	Rozkurcza macicę. Zmienia stosunki enzymów wątrobowych. Może pobudzić czynności sekrecyjne macicy.  Modyfikuje poziomy enzymów mikrosomalnych wątroby. Zmienia tętno matki i płodu. Przechodzi do mleka.
Safrole, w tym olejki zawierające safrol; anyż – Pimpinella anisum, muszkatołowiec – Myristica, kopytnik – Asarum, sasafras – Sassafras	Anyż może mieć wpływ hormonalny niekorzystny dla przebiegu ciąży; przechodzi do mleka. Safrole działają mutagennie i teratogennie, nadto embriotoksycznie. Kopytnik może wywołać poronienie. Safrole mogą wywołać raka wątroby.
Pieprzowiec, papryka ostra, papryka roczna – Capsicum; kapsacynoidy	Mogą spowodować poronienie i zaburzenia kurczliwości macicy; mogą zmniejszać tolerancję immunologiczną macicy na zarodek i płód.
Jeżówka – Echinacea, traganek – Astragalus, agawa – Agave, Juka – Yucca, bratwa – Baptisia;	Mogą zmniejszyć tolerancję immunologiczną macicy dla zarodka i płodu; saponiny zawarte w juce, traganku i agawie mogą zmieniać poziomy hormonów ważnych dla prawidłowego przebiegu ciąży.